dinsdag 11 december 2012

lekkere letters: wie wat bewaart heeft wat


Heb je ze nog over van het heerlijk avondje van vorige week? Of zit je al weer aan de kerstkransjes, die eigenlijk voor de kerstboom bedoeld zijn, maar stiekem een feestje gaan vieren in je maag? Ik heb er nog een paar liggen: van die half opgegeten chocoladeletters. In de schoen gestopt in het eerste weekend dat de Goedheiligman aankwam, dus nu al weer ruim drie weken oud. Op een of andere manier vergeten mijn kinderen dat ze nog lekkers hebben. Ik heb ook al een snoeppot vol met gouden chocolademuntjes gevuld. Ze talen er niet naar.

Maar ja, zomaar laten liggen kan natuurlijk ook niet. Het is tenslotte eten. Dat moet binnen een bepaalde tijd op. Ach, ik ben vast niet de enige die nog met pakken vol letters blijft zitten en ze soms tijdens een grondige opruimsessie ergens achter in de kast weer tegen kom. In juni ofzo.

Dus op een rijtje. Hoe zit het nu met het bewaren van chocoladeletters (en -muntjes, en -Zwarte Pieten en -Sinterklazen):

-Chocola kun je vrij lang bewaren: Tot na een jaar van aanschaf.
-De beste temperatuur om chocola te bewaren is tussen de 12 en 19 graden
-Er mag geen vocht bijkomen
-Verpakt in aluminiumfolie blijven ze lang goed
-Als chocola te warm wordt, smelt het. Dat weet elk kind al. Maar let op: Als dat gebeurt, komen er suikerkristallen zichtbaar aan de oppervlakte van de chocola. De bekende grijsachtige vlekken. Gooi de chocola dan niet weg. Het is namelijk niet bedorven en het smaakt zelfs niet anders. Het ziet er alleen vreselijk onaantrekkelijk uit. Leg het dus maar niet op een schaaltje om aan je schoonouders te presenteren.

Oke. De letters van de kinderen mogen blijven. Ik zal er van af blijven. Ik weet nu ook dat ze zo lang houdbaar zijn vanwege het hoge suikergehalte wat erin zit. En dat is dan toch weer een goede reden om ze nog langer te laten staan. Want wij Nederlanders eten maar liefst ruim vier en een halve kilo chocola per jaar.

Oja, nog even een zinnetje uit Wikipedia.

'Door de recente ontwikkelingen in de economie en de toenemende vraag naar cacao in combinatie met de verslechterende milieu omstandigheden, wordt het steeds lastiger om aan chocolade te komen. Hierdoor zal de prijs in de nabije toekomst flink gaan stijgen en kan het mogelijk weer een luxe artikel gaan worden, daar het in het verleden ook een luxe artikel was.'

Misschien kan ik morgen nog ergens goedkoop chocoladeletters op de kop tikken. Die ga ik dan heel lang bewaren. 



zaterdag 1 december 2012

Eerste letter: Ode aan de A


De A. Dat is de eerste letter van het alfabet. Ik beschouw hem (of haar) een beetje als 'mijn' letter. Omdat mijn voornaam met de A begint. Op een of andere manier voelt die letter dus anders aan dan de vijfentwintig andere letters. En voel ik een soort van rare trots dat mijn naam ook nog eens begint met de EERSTE letter van het alfabet. Niet zomaar een letter dus. Ik kan lang stil staan bij het feit dat een letter een bepaald gevoel oproept. Dat verbaast me namelijk ook. Het is tenslotte maar gewoon een teken. Een paar schuine streepjes met een dwarsbalkje. Of als je de onderkastversie neemt: een bol buikje met een streepje eraan. Of die typeversie: een druppel met een dakje erboven. Hé, dat is dan toch ook wel weer bijzonder: de A valt op veel verschillende manieren te schrijven...


De letter a is afgeleid van de Griekse letter alfa (α). Maar het gaat nog verder terug via het Etruskisch op het Semitische âlep. Dat betekende os of ossenkop. De vorm van de letter A is dan ook geëvolueerd uit de tekening van de kop van os. 


Er bestaat zoiets als een internationaal spellingsalfabet. Dan wordt elke letter met een woord aangeduid om vergissingen te voorkomen. De A is daar Alpha. In het Nederlands zeggen we vaak de A van Anna of de A van Anton. 

Verder is Å de naam van een plaats in Noorwegen, op de eilandengroep Lofoten om precies te zijn. Het is een oud vissersdorp met maar een paar honderd inwoners. Å betekent in het Noors (en in het Zweeds en Deens) rivier of water. In het Nederlands ook bijna, daar is het Aa. 

A is natuurlijk ook een bloedgroep, een afkorting (Ik woon in Alphen a/d Rijn), een van de bouwstenen van DNA (dat staat voor adenine om precies te zijn), in de scheikunde en biologie staat de A voor allerlei stoffen of zuren of polymeren (ofzo).

De muziek houdt ook erg van de letter A. Op een ouderwetse elpee had je vroeger een A- en een B-kant. Het is een toon, het staat voor analoog, het is de naam van een album van ene Jethro Tull en ook de naam van een Engelse rockband, 

En natuurlijk staat a voor ampere, voor oppervlak (Engels: area), voor versnelling (Engels: acceleration) en voor... Ach weet je wat, zoek het lekker zelf op. 

Interessant is nog om te melden dat A ook staat voor kwaliteitsaanduiding. Denk maar A-locatie of A-merk. (Of A-naam, zoals Anneke ;))

Mooie letter dus die A. Maar wie A zegt, moet ook B zeggen. Dus die letter komt ook nog een keer langs. Weet je wat, ik ga gewoon door van A tot Z. 

De letter A is niet alleen mooi om over te schrijven, maar ook om naar te kijken. De mooiste A's hier op een rij: